ฟันล่างคร่อมฟันบน คืออะไร สาเหตุ และการรักษา

สภาวะทางทันตกรรมที่ฟันล่างยื่นออกมาเกินฟันบน หรือฟันล่างคร่อมฟันบน อาจเกิดจากหลายปัจจัย รวมถึงพันธุกรรม โครงสร้างกราม หรือพฤติกรรมที่ทำจนเคยชิน ฟันล่างยื่นออกมาเกินฟันบนนี้ อาจนำไปสู่ปัญหาในการกัด การเคี้ยว และเป็นอุปสรรคในการพูด เราจะมาดูวิธีการแก้ไขฟันล่างคร่อมฟันบนประเภทต่างๆ ซึ่งการรักษาที่จะพูดถึงต่อไปนี้จะสามารถช่วยให้คุณมีรอยยิ้มที่มั่นใจและสุขภาพดีได้

รูปภาพจาก Hampstead Orthodontic Practice

ฟันล่างคร่อมฟันบน (Underbite) คืออะไร

ฟันล่างคร่อมฟันบน (Underbite) หมายถึง สภาวะทางทันตกรรมที่ฟันล่างยื่นออกมาเกินฟันบนเมื่อปิดปาก ความผิดปกตินี้อาจเกิดจากหลายปัจจัย รวมถึงพันธุกรรม โครงสร้างกราม หรือพฤติกรรมที่ทำจนเคยชิน เช่น การดูดนิ้วหัวแม่มือ สภาวะฟันล่างคร่อมฟันบนอาจนำไปสู่ปัญหาในการกัด การเคี้ยว และเป็นอุปสรรคในการพูด จึงจำเป็นต้องแก้ไขเพื่อป้องกันภาวะแทรกซ้อนเพิ่มเติมและปรับปรุงทั้งสุขภาพช่องปากและความสวยงาม

สาเหตุของการฟันล่างคร่อมฟันบน

การทำความเข้าใจถึงต้นตอของปัญหาฟันล่างคร่อมฟันบนเป็นสิ่งสำคัญต่อการพิจารณาการรักษาที่เหมาะสมที่สุด สาเหตุทั่วไปบางประการ ได้แก่

• พันธุกรรม: ประวัติครอบครัวมีส่วนสำคัญต่อการเกิดปัญหาฟันล่างคร่อมฟันบน
• พฤติกรรมในวัยเด็ก: การดูดนิ้วหัวแม่มือหรือจุกนมยางเป็นเวลานานอาจส่งผลต่อพัฒนาการของกราม
• รูปร่างไม่สมประกอบ: กระดูกขากรรไกรโตผิดปกติหรือขนาดขากรรไกรบนและล่างไม่เท่ากัน
• การบาดเจ็บ: การบาดเจ็บที่ขากรรไกรอาจส่งผลให้เกิดฟันล่างคร่อมฟันบนได้

ความสำคัญของการแก้ไขฟันล่างคร่อมฟันบน

การแก้ไขฟันล่างคร่อมฟันบนนั้นเป็นมากกว่าแค่ความสวยงาม มีประโยชน์ต่อสุขภาพหลายประการ เช่น

• ช่วยปรับพฤติกรรมการเคี้ยวอาหาร: การจัดตำแหน่งที่เหมาะสมช่วยเพิ่มความสามารถในการเคี้ยวอาหารได้อย่างมีประสิทธิภาพ
• ช่วยปรับวิธีพูดให้ดีขึ้น: การแก้ไขฟันล่างคร่อมฟันบนสามารถปรับความชัดเจนของคำพูดและการออกเสียงได้
• ลดอาการปวดขากรรไกร: การจัดตำแหน่งขากรรไกรสามารถบรรเทาอาการปวดและปัญหาข้อต่อขากรรไกร
• เพิ่มความมั่นใจ: การแก้ไขฟันล่างคร่อมฟันบนให้อยู่ในตำแหน่งที่ถูกต้องจะช่วยเพิ่มความมั่นใจในตัวเองได้

การรักษาฟันล่างโดยไม่ต้องผ่าตัด

ในบางกรณี การรักษาโดยไม่ผ่าตัดอาจเพียงพอที่จะแก้ไข โดยใช้อุปกรณ์เหล่านี้

• เครื่องมือจัดฟัน (Orthodontic Appliances): อุปกรณ์แบบถอดได้สามารถช่วยให้กรามและฟันเคลื่อนไปยังตำแหน่งที่ถูกต้อง
• เครื่องมือแบบสวมศรีษะ (Reverse Pull Face Mask):เครื่องมือแบบสวมศรีษะ ใช้เพื่อกระตุ้นให้ขากรรไกรบนขยับไปข้างหน้า
• ฝาครอบคาง (Chin Caps): ช่วยกันไม่ให้ขากรรไกรล่างยื่นมากไปกว่าเดิม และช่วยให้สบฟันกับขากรรไกรบนได้พอดีขึ้น

เหล็กดัดฟันและฟันล่าง

การจัดฟันเป็นวิธีที่ใช้กันทั่วไปและมีประสิทธิภาพในการแก้ไขฟันล่าง จะช่วยให้ฟันค่อยๆเคลื่อนไปอยู่ตำแหน่งที่เหมาะสม ไปตามแนวกราม วิธีการของเหล็กดัดฟันก็คือจะใช้แรงกดเบา ๆ บนฟันและกระดูกขากรรไกร ทำให้มีการเรียงตัวดีขึ้นเหล็กดัดฟันเป็นตัวเลือกที่ดีมากสำหรับทั้งวัยรุ่นและผู้ใหญ่ที่กำลังมองหาวิธีแก้ไขฟันล่าง

การจัดฟันแบบใสเพื่อแก้ไขฟันล่างคร่อมฟันบน

การจัดฟันแบบใส (Invisalign) เป็นอีกทางเลือกหนึ่งของการจัดฟันแบบเดิมๆ โดยใช้เครื่องมือจัดฟันแบบใสเพื่อแก้ไขฟันล่าง มีลักษณะใสแทบมองไม่เห็น ทำให้เป็นตัวเลือกยอดนิยมในกลุ่มผู้ใหญ่ที่ต้องการตัวเลือกการรักษาที่มองแล้วดูเป็นธรรมชาติ การจัดฟันแบบใส Invisalign จะค่อยๆ เคลื่อนฟันไปยังตำแหน่งที่ต้องการ ช่วยแก้ไขปัญหาฟันล่างและมีรอยยิ้มที่สวยงามขึ้น

Headgear ข้อเท็จจริงกับเรื่องเท็จ

บางครั้ง Headgear ก็ใช้สำหรับการแก้ไขฟันล่าง แต่มักถูกเข้าใจผิด ความจริงแล้วอุปกรณ์นี้จะช่วยให้ขากรรไกรเจริญเติบโตและเคลื่อนฟันได้อย่างมีประสิทธิภาพ อย่างไรก็ตาม ทางเลือกการรักษาสมัยใหม่ เช่น การจัดฟันและ Invisalign ทำให้การเลือกใช้ Headgear น้อยลง ทั้งนี้ทันตแพทย์จะพิจารณาจากสภาพฟันล่างและแนะนำการรักษาที่เหมาะสมที่สุด

ทางเลือกในการผ่าตัดเพื่อแก้ไขฟันล่างคร่อมฟันบน

หากฟันเกิดคร่อมเยอะมากไป หรือกรณีที่การรักษาแบบปกติไม่เพียงพอ อาจจำเป็นต้องได้รับการผ่าตัด มีตัวเลือกการผ่าตัดหลักสองวิธี

• การจัดตำแหน่งขากรรไกร: การผ่าตัดเปลี่ยนตำแหน่งขากรรไกรบนหรือล่างเพื่อให้ได้แนวฟันที่เหมาะสม
• การผ่าตัดแก้ไขกราม: แก้ไขปัญหาโครงร่างโดยการจัดกระดูกกรามใหม่

ขั้นตอนการจัดตำแหน่งขากรรไกร

ขั้นตอนการจัดตำแหน่งขากรรไกรนั้นจะรวทถึงการกรีดกระดูกขากรรไกรเพื่อจัดให้อยู่ในตำแหน่งให้ถูกต้อง ซึ่งการผ่าตัดประเภทนี้มีประโยชน์อย่างมาก ถ้าสาเหตุของฟันคร่อมเกิดจากกรามล่างเล็ก หลังจากเปลี่ยนตำแหน่งแล้ว ขากรรไกรจะถูกยึดให้อยู่ในตำแหน่งใหม่โดยใช้สกรูและเพลต

ศัลยกรรมแก้ไขขากรรไกร

การผ่าตัดขากรรไกร (Orthognathic Surgery) เป็นการผ่าตัดเพื่อแก้ไขความผิดปกติของโครงกระดูกและฟัน มีวัตถุประสงค์เพื่อปรับปรุงการทำงานและรูปลักษณ์ของกรามและใบหน้า โดยจะมีการวางแผนการผ่าและการปรับกระดูกอย่างรอบคอบเพื่อให้ได้ตำแหน่งที่ต้องการ

การดูแลและพักฟื้นหลังการผ่าตัด

การฟื้นตัวจากการผ่าตัดแก้ไขฟันคร่อมยังถือเป็นระยะวิกฤตอยู่ ผู้ป่วยควรปฏิบัติตามคำแนะนำของศัลยแพทย์อย่างเคร่งครัด รวมถึง

• ข้อจำกัดด้านอาหาร: ควรรับประทานอาหารอ่อนในช่วงระยะพักฟื้นระยะแรก
• การจัดการอาการปวด: รับประทานยาแก้ปวดเพื่อบรรเทาอาการหลังการผ่าตัด
• สุขอนามัยช่องปาก: จำเป็นต้องดูแลเป็นพิเศษเพื่อให้บริเวณที่ผ่าตัดสะอาดและปราศจากการติดเชื้อ

การผสมกันระหว่างการจัดฟันและศัลยกรรม

ในกรณีที่มีอาการซับซ้อน แนะนำให้ใช้การรักษาโดยการจัดฟันร่วมกับการผ่าตัด สามารถใช้เหล็กจัดฟันหรือ Invisalign ก่อนและหลังการผ่าตัด เพื่อให้ได้ผลลัพธ์ที่ดีที่สุด ขั้นตอนก่อนการผ่าตัดจะจัดฟันให้เหมาะสมเพื่ออำนวยความสะดวกในการผ่าตัด ในขณะที่การจัดฟันหลังการผ่าตัดจะช่วยปรับผลลัพธ์ให้เหมาะสมยิ่งขึ้น

รีเทนเนอร์ กุญแจสู่ความสำเร็จระยะยาว

หลังจากเข้ารับการรักษาแก้ไขฟันคร่อมแล้ว การสวมรีเทนเนอร์ถือเป็นสิ่งสำคัญในการรักษาผลลัพธ์ไว้ รีเทนเนอร์ช่วยป้องกันไม่ให้ฟันเคลื่อนกลับตำแหน่งเดิม จึงมั่นใจได้ถึงประสิทธิผลของการรักษาในระยะยาว

การจัดการกับภาวะฟันคร่อมในเด็ก

การเริ่มจัดการตั้งแต่เนิ่นๆ เป็นสิ่งสำคัญ ทันตแพทย์จัดฟันสามารถช่วยพัฒนากรามในเด็กที่กำลังเติบโตได้ และอาจหลีกเลี่ยงการผ่าตัดในภายหลังได้ อุปกรณ์ทันตกรรมและการจัดฟันมักถูกใช้เพื่อกำหนดการเติบโตของกรามและให้ผลลัพธ์ที่ดีที่สุด

ภาวะแทรกซ้อนและความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้น

แม้ว่าการรักษาแก้ไขฟันคร่อมโดยทั่วไปจะปลอดภัย แต่ก็มีความเสี่ยงและภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้นได้ ที่ต้องระวัง เช่น

• การติดเชื้อ: ขั้นตอนการผ่าตัดมีความเสี่ยงต่อการติดเชื้อ
• ความเสียหายของเส้นประสาท: ผู้ป่วยบางรายอาจมีอาการชาหรือรู้สึกเสียวซ่าชั่วคราว
• การกลับเป็นซ้ำ: หากไม่มีการใช้รีเทนเนอร์อย่างเหมาะสม อาจมีความเสี่ยงที่ฟันด้านล่างจะกลับมา

คำถามที่พบบ่อย

โดยสรุป การรักษาแก้ไขฟันล่างคร่อมฟันบนมีประโยชน์มากมาย ตั้งแต่สุขภาพช่องปากที่ดีขึ้นไปจนถึงความมั่นใจในตนเองที่เพิ่มขึ้น ไม่ว่าจะผ่านทางเลือกที่ไม่ต้องผ่าตัด เช่น เหล็กจัดฟันและการจัดฟันแบบใส Invisalign หรือการผ่าตัด ก็สามารถช่วยแก้ปัญหาได้ หากคุณหรือคนที่คุณรู้จักกำลังเผชิญกับฟันล่างคร่อมฟันบน อย่าลังเลที่จะปรึกษาทันตแพทย์เพื่อหาวิธีการรักษาที่ดีที่สุดเพื่อรอยยิ้มที่มีความสุขและสุขภาพดียิ่งขึ้น

คำเตือน: บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อสร้างความเข้าใจและให้ความรู้ในเรื่องสุขภาพช่องปากทั่วไป ไม่ได้ใช้เพื่อแทนคำแนะนำ การวินิจฉัย หรือการรักษาจากผู้เชี่ยวชาญด้านทันตกรรม หากคุณมีคำถามเกี่ยวกับอาการหรือการรักษาทางการแพทย์ โปรดขอคำแนะนำจากทันตแพทย์หรือผู้ให้บริการด้านสุขภาพที่มีคุณสมบัติเหมาะสม