โรคเหงือกอักเสบ และวิธีรักษาโรคเหงือกด้วยตัวเอง

โรคเหงือกอักเสบ คือโรคที่มีการอักเสบเกิดขึ้นบริเวณเหงือก ซึ่งถ้าไม่ได้รับการรักษาจะเกิดการลุกลามของโรค ทำให้เกิดโรคปริทันต์อักเสบ หรือที่เราเรียกว่า โรครำมะนาด คือจะเกิดการทำลายของบริเวณรอบๆ รากฟัน ทำให้ฟันโยกหรือต้องสูญเสียฟัน โรคเหงือกอักเสบสามารถรักษาด้วยตัวเองได้

รูปภาพจาก skfamilydental.net

บทนำ

คุณเคยแปรงฟัน แล้วพบว่ามีเลือดออกมาตามไรฟันหรือไม่? ถ้ามันเคยเกิดขึ้น คุณอาจกำลังเผชิญกับโรคเหงือกอักเสบอยู่ก็เป็นได้! อย่าปล่อยให้มันทำลายรอยยิ้มที่สดใสของคุณ หรือทำให้สุขภาพในช่องปากของคุณตกอยู่ในความเสี่ยงที่จะเกิดโรค ในบทความนี้ เราจะอธิบายถึงโรคเหงือกอักเสบอย่างละเอียด เพื่อให้คุณเข้าใจสาเหตุที่แท้จริง และที่สำคัญที่สุดจะทำให้คุณรู้วิธีการรักษา ดูแลสุขภาพในช่องปากไม่ให้เกิดโรคนี้ได้ อย่างมีประสิทธิภาพ

โรคเหงือกอักเสบคืออะไร?

โรคเหงือกอักเสบ คือโรคที่มีการอักเสบเกิดขึ้นบริเวณเหงือก ซึ่งถ้าไม่ได้รับการรักษาจะเกิดการลุกลามของโรค ทำให้เกิดโรคปริทันต์อักเสบ หรือที่เราเรียกกันว่า โรครำมะนาด คือจะเกิดการทำลายของกระดูกเบ้าฟันที่อยู่บริเวณรอบๆรากฟัน มมีการทำลายเอ็นยึดปริทันต์ และยังทำลายเคลือบรากฟัน เกิดอาการฟันโยกทำให้ต้องสูญเสียฟันได้

สาเหตุของเหงือกอักเสบ

การทำความเข้าใจเกี่ยวกับสาเหตุของโรคเหงือกอักเสบมีความสำคัญ ในการต่อสู้กับภาวะที่จะเกิดขึ้นดังกล่าวได้อย่างมีประสิทธิภาพ ต่อไปนี้คือสาเหตุของการก่อให้เกิดโรคเหงือกอักเสบ

• สุขอนามัยช่องปากไม่ดี: การแปรงฟันไม่ถูกวิธีและการไม่ใช้ไหมขัดฟันเป็นประจำ ทำให้เกิดคราบพลัคสะสม นำไปสู่โรคเหงือกอักเสบ
• การสะสมของคราบหินปูน: เมื่อคราบพลัคเริ่มแข็งตัวเป็นหินปูน แม้จะแปรงฟันเป็นประจำ คราบพลัคเหล่านั้นก็ยังกำจัดออกได้ได้ยาก ส่งผลให้เกิดอาการเหงือกอักเสบได้
• การสูบบุหรี่และการใช้ยาสูบแบบเคี้ยว: การสูบบุหรี่ทำให้ระบบภูมิคุ้มกันอ่อนแอลงและทำลายเหงือก อีกทั้งยังเพิ่มความเสี่ยงต่อโรคเหงือกอักเสบด้วย
• ยาบางชนิด: การรัปทานยาบางชนิด อาจลดการหลั่งของน้ำลาย ทำให้แบคทีเรียเติบโตขึ้นในปากได้ง่ายขึ้น ซึ่งนำไปสู่การเกิดโรคเหงือกอักเสบ
• โภชนาการที่ไม่ดี: การลดน้ำหนักโดยจำกัดอาหารที่มากเกินไป อาจทำให้ร่างกายขาดสารอาหารที่จำเป็น ส่งผลต่อระบบภูมิคุ้มกันทำร่างกายให้อ่อนแอลง ต่อสู้กับเชื้อโรคได้ยากขึ้น

สัญญาณของโรคเหงือกอักเสบ

การตรวจพบโรคเหงือกอักเสบตั้งแต่เนิ่นๆ เป็นสิ่งสำคัญสำหรับการรักษาอย่างทันท่วงที โปรดระวังสัญญาณเหล่านี้:

• เหงือกมีเลือดออก: เหงือกมีเลือดออกง่าย โดยเฉพาะระหว่างแปรงฟันหรือใช้ไหมขัดฟัน
• เหงือกบวมและแดง: เหงือกที่แข็งแรงควรเป็นสีชมพูและเต่งตึง ไม่อ่อนหรือเป็นสีแดง
• กลิ่นปาก: มีกลิ่นปากตลอดเวลา แม้หลังการแปรงฟันและใช้น้ำยาบ้วนปาก
• เหงือกร่น: เหงือกค่อยๆร่นไปที่รากฟัน ทำให้เห็นฟันเยอะกว่ากว่าปกติ

ความสำคัญของการรักษาแต่เนิ่นๆ

อย่ารอช้าเมื่อเกิดอาการของโรคเหงือกอักเสบ! การรักษาแต่เนิ่นๆ สามารถป้องกันไม่ให้ลุกลาม เป็นโรคเหงือกที่รุนแรงมากขึ้นได้ ใช้เคล็ดลับการดูแลตนเองต่อไปนี้เพื่อหยุดโรคเหงือกอักเสบ:

• ปรับปรุงสุขอนามัยในช่องปากของคุณ: แปรงฟันวันละ 2 ครั้ง และใช้ไหมขัดฟันทุกวันเพื่อขจัดคราบพลัคและเศษอาหาร
• ใช้แปรงสีฟันขนนุ่ม: แปรงสีฟันขนนุ่มจะอ่อนโยนต่อเหงือกและฟันของคุณในขณะเดียวกันก็ทำความสะอาดปากและฟัน ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
• หลีกเลี่ยงการแปรงฟันแบบรุนแรง: การแปรงฟันแรงเกินไป อาจทำลายเหงือกของคุณ และทำให้เหงือกอักเสบรุนแรงมากขึ้น
• ใช้น้ำยาบ้วนปากเพื่อสุขภาพเหงือก: เลือกน้ำยาบ้วนปากต้านแบคทีเรียสำหรับคนที่เป็นโรคเหงือกอักเสบโดยเฉพาะ
• จำกัดการบริโภคน้ำตาล: อาหารที่มีน้ำตาลเป็นตัวกระตุ้นการเจริญเติบโตของแบคทีเรีย ดังนั้นควรลดการบริโภคลงเพื่อสุขภาพเหงือกที่ดี

เทคนิคการแปรงฟันและใช้ไหมขัดฟัน

เทคนิคการแปรงฟันและการใช้ไหมขัดฟันที่เหมาะสม เป็นสิ่งหนึ่งที่สำคัญในการป้องกันโรคเหงือกอักเสบ ทำตามขั้นตอนเหล่านี้ เพื่อการดูแลช่องปากที่ดีที่สุด:

• แปรงอย่างเบามือ: ใช้การเคลื่อนที่เป็นวงกลมเบาๆ เพื่อทำความสะอาดผิวฟันทั้งหมดในปาก รวมถึงเหงือกของคุณด้วย
• ใช้ไหมขัดฟันเป็นประจำ: ใช้ไหมขัดฟัน เพื่อขจัดคราบพลัคและเศษอาหารที่แปรงสีฟันเข้าไม่ถึง
• ระมัดระวัง: ใช้เวลาอย่างน้อย 2 นาทีในการแปรงฟัน ตรวจดูให้แน่ใจว่าคุณแปรงฟันได้ทั่วถึงทุกซอกทุกมุมในช่องปาก
• เปลี่ยนแปรงสีฟันของคุณ: เปลี่ยนแปรงสีฟันทุกสามถึงสี่เดือนหรือเร็วกว่านั้นหากขนแปรงชำรุดหลุดลุ่ย เพื่อประสิทธิภาพในการใช้งานที่มีคุณภาพ

เลือกยาสีฟันและน้ำยาบ้วนปากที่เหมาะสม

เมื่อพูดถึงการรักษาโรคเหงือกอักเสบ ผลิตภัณฑ์ดูแลช่องปากบางชนิด ไม่ได้ผลิตมาเพื่อการใช้งานแบบเดียวกันทั้งหมด ลองเลือกหายาสีฟันและน้ำยาบ้วนปาก ที่ดูแลสุขภาพเหงือกโดยเฉพาะ ส่วนผสมหลักที่ควรมองหาได้แก่:

• ฟลูออไรด์: ช่วยเคลือบฟันให้แข็งแรงและป้องกันฟันผุ
• สารต้านจุลินทรีย์ หรือสารยับยั้งการเจริญเติบโตของจุลินทรีย์ (Antimicrobial Agents): เพื่อลดจำนวนแบคทีเรียในช่องปาก ส่งเสริมสุขภาพเหงือก
• สารลดอาการเสียวฟัน(Desensitizing Agents): หากเหงือกของคุณกำลังอักเสบ สารเหล่านี้จะสามารถดูแลส่วนที่แพ้และบอบบางบริเวณที่อักเสบ และช่วยบรรเทาอาการระคายเคืองลงได้

การบ้วนปากด้วยน้ำเกลือ: วิธีรักษาแบบธรรมชาติ

การบ้วนปากด้วยน้ำเกลือ ถูกใช้มาเป็นเวลาหลายศตวรรษ เป็นวิธีการรักษาตามธรรมชาติ เมื่อเกิดปัญหาต่างๆที่เกิดขึ้น ในช่องปาก รวมถึงโรคเหงืออักเสบด้วย น้ำเกลือช่วยลดการอักเสบและแบตทีเรียในช่องปากของคุณ มีวิธีการดังนี้:

1. ผสมเกลือครึ่งช้อนชากับน้ำอุ่น 200 มล.
2. กลั้วน้ำเกลือให้ทั่วช่องปากประมาณ 30 วินาที
3. บ้วนทิ้งและทำซ้ำ 2-3 ครั้งต่อวัน

โรคเหงือกอักเสบและการลดน้ำหนักของคุณ

เชื่อหรือไม่ ว่าการลดน้ำหนักของคุณ มีส่วนสำคัญต่อสุขภาพเหงือก อย่าลืมรวมสิ่งต่อไปนี้เข้าไปในมื้ออาหารของคุณ เพื่อป้องกันหรือรักษาโรคเหงือกอักเสบ:

• อาหารที่อุดมด้วยวิตามินซี: ส้ม สตรอเบอร์รี่ และกีวีช่วยทำให้เหงือกแข็งแรง
• ผักใบเขียว: ผักโขมและคะน้า เต็มไปด้วยสารอาหารที่จำเป็นสำหรับเหงือก
• กรดไขมันโอเมก้า 3: พบในปลา เมล็ดแฟลกซ์ และวอลนัท มีคุณสมบัติต้านการอักเสบ
• ชาเขียว: มีสารต้านอนุมูลอิสระที่สามารถลดการอักเสบของเหงือกได้

หลีกเลี่ยงยาสูบและแอลกอฮอล์

หากคุณจริงจังกับการรักษาโรคเหงือกอักเสบ ก็ถึงเวลาแล้ว ที่คุณต้องเลิกสูบบุหรี่และจำกัดการดื่มแอลกอฮอล์ เพราะการสูบบุหรี่ทำให้ระบบภูมิคุ้มกันของคุณอ่อนแอลง และเป็นอันตรายต่อเหงือกของคุณ ในขณะที่การดื่มแอลกอฮอล์มากเกินไปอาจทำให้ปากของคุณขาดน้ำและนำไปสู่การเติบโตของแบคทีเรีย

บทบาทของความเครียดต่อโรคเหงือกอักเสบ

ความเครียดไม่เพียงส่งผลเสียต่อสุขภาพจิตเท่านั้น แต่ยังส่งผลเสียต่อเหงือกด้วย เมื่อคุณเครียด ความสามารถของร่างกายในการต่อสู้กับการติดเชื้อจะอ่อนแอลง ทำให้คุณเกิดโรคเหงือกอักเสบได้ง่ายขึ้น ลองใช้เทคนิคในการลดความเครียด เช่น การทำสมาธิ ออกกำลังกาย หรือใช้เวลากับคนที่คุณรัก เพื่อปกป้องสุขภาพเหงือกของคุณ

ไปพบทันตแพทย์เป็นประจำ

การตรวจสุขภาพฟันเป็นประจำ มีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการป้องกันและรักษาโรคเหงือกอักเสบ ทันตแพทย์ของคุณจะสามารถตรวจพบสัญญาณเริ่มต้น ของโรคเหงือกและสามารถทำความสะอาด เพื่อขจัดคราบหินปูนที่ฝังแน่น อย่าข้ามการนัดหมายกับทันตแพทย์ พวกเขามีบทบาทสำคัญในการรักษาสุขภาพช่องปากที่ดีที่สุด

การรักษาโรคเหงือกอักเสบกับทันตแพทย์

หากเหงือกอักเสบของคุณลุกลามหรือหากคุณต้องการความช่วยเหลือเพิ่มเติม ทันตแพทย์ของคุณอาจแนะนำการรักษา เช่น:

• ขูดหินปูนและการเกลารากฟัน:การขูดหินปูนและการเกลารากฟัน เป็นการการกำจัดคราบจุลินทรีย์ คราบหินปูน และสิ่งสกปรกต่างๆ ที่เกาะอยู่ตรงตำแหน่งของฟันและรากฟันใต้เหงือกให้สะอาด ลดการเกิดเหงือกอักเสบได้
• ยาปฏิชีวนะ: ใช้ยาปฏิชีวนะเฉพาะที่ หรือยาสำหรับรับประทาน เพื่อต่อสู้กับการติดเชื้อแบคทีเรียเหงือกอักเสบให้ทุเลาลง
• การผ่าตัดเหงือก: ในกรณีที่รุนแรง อาจต้องทำการผ่าตัดเพื่อเอาเนื้อเยื่อเหงือกที่ติดเชื้อออก

ป้องกันการกลับมาเป็นซ้ำของเหงือกอักเสบ

ถ้าคุณรักษาโรคเหงือกอักเสบจนหายดีแล้ว นี่คือวิธีที่จะช่วยป้องกันเพื่อไม่ให้คุณกลับมาเป็นโรคเหงือกอักเสบอีกครั้ง

• การใส่ใจรักษาสุขอนามัยช่องปากเป็นอย่างดี: หมั่นแปรงฟันและใช้ไหมขัดฟันเป็นประจำ เพื่อป้องกันการสะสมของคราบจุลินทรีย์
• ใช้แปรงสีฟันขนนุ่ม: ใช้แปรงสีฟันขนนุ่มอย่างต่อเนื่อง เพื่อทำความสะอาดเหงือกของคุณอย่างอ่อนโยน
• ไปพบทันตแพทย์สม่ำเสมอ: อย่าลืมนัดตรวจสุขภาพฟันเป็นประจำเพื่อทำความสะอาดและประเมินโดยสุขภาพฟันของคุณโดยผู้เชี่ยวชาญ
• ดื่มน้ำให้เพียงพอ: ดื่มน้ำให้เพียงต่อต่อร่างกาย เพื่อให้ปากชุ่มชื้น และป้องกันการเจริญเติบโตของแบคทีเรีย
• จัดการกับโรคเบาหวาน: หากคุณเป็นโรคเบาหวาน การรักษาระดับน้ำตาลในเลือดให้อยู่ในเกณฑ์ปกติจะช่วยป้องกันโรคเหงือกได้

อุปนิสัยที่ดีเพื่อรอยยิ้มที่สวยงาม

ปฏิบัติตามกิจวัตรเหล่านี้ จะช่วยให้สุขภาพช่องปากของคุณดีขึ้นได้:

• หมากฝรั่งปราศจากน้ำตาล: การเคี้ยวหมากฝรั่งช่วยกระตุ้นการไหลเวียนของน้ำลาย ซึ่งช่วยทำให้กรดเป็นกลางและปกป้องเหงือกและฟันของคุณ
• การกินอาหารที่สมดุล:กินอาหารให้ครบทุกประเภท และให้ได้ปริมาณสารอาหารตามที่ร่างกายต้องการ จะทำให้เหงือกและฟันแข็งแรง
• เปลี่ยนแปรงสีฟันเป็นประจำ: อย่าลืมเปลี่ยนแปรงสีฟันใหม่ทุกๆ 2-3 เดือน
• ปฎิบัติอย่างสม่ำเสมอ: ทำกิจวัตรประจำวันในการดูแลช่องปากของคุณให้เป็นนิสัย เพื่อรักษาสุขภาพเหงือกที่ดีเยี่ยม

คำถามที่พบบ่อย

คำเตือน: บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อสร้างความเข้าใจและให้ความรู้ในเรื่องสุขภาพช่องปากทั่วไป ไม่ได้ใช้เพื่อแทนคำแนะนำ การวินิจฉัย หรือการรักษาจากผู้เชี่ยวชาญด้านทันตกรรม หากคุณมีคำถามเกี่ยวกับอาการหรือการรักษาทางการแพทย์ โปรดขอคำแนะนำจากทันตแพทย์หรือผู้ให้บริการด้านสุขภาพที่มีคุณสมบัติเหมาะสม